اعتياد مشكل و بيماريي طولاني مدت و مزمن است و درصورت عدم مداخله و درمان، معمولاً سير پيش­رونده، تخريبي و عودكننده دارد. بسیاری از مصرف­کنندگان مواد هنگام دچار شدن به اين عوارض تصميم به تغيير رويه و ترك اعتياد مي­گيرند.

اما به دليل پيشرفته بودن اعتياد و آسيب­هاي جدي جسمي، روحي و رواني قادر به كنارگذاشتن آن نيستند.  

عده­اي نيز با مشقت فراوان و تحمل عوارض جسماني شديد ترك، مواد مخدر را كنار مي­گذارند. اما بعد از مدتي دوباره به مصرف مواد مخدر روي مي­آورند و با وجود اينكه به خود و اطرافيان قول داده­اند كه آخرين بار مصرفشان باشد، دوباره مصرف خود را شروع مي­كنند. دوره­هاي مصرف و قطع مصرف، گاهي آنقدر تكرار مي­شود كه براي بيمار و خانواده، هيچ اميد و اعتمادي برجاي نمي­گذارد. در اين موارد، گاهي بيمار و خانواده به سرزنش يكديگر مي­پردازند و هريك، ديگري را مقصر مي­شمارد. گاهي نيز عوامل ديگري مثل استمرار علائم جسمي، وسوسه، مشكلات اقتصادي و غيره مسئول شكست بيمار شناخته مي­شوند. 

مشکلات موجود در درمان­های سنتی اعتیاد (که همگی مبتنی بر سم­زدایی هستند) همراه با وجود داروهای مؤثر در درمان مخدرها موجب شده است که توقع از درمان اعتیاد واقع­بینانه­تر گردد و درمان­های کوتاه­مدت بتدریج جای خود را به درمان­های طولانی­تر بدهند؛ از طرفی کاهش خطرات یک بیماری که انگیزه اصلی درمان هر بیماری است، هدف مستقیم درمان قرار گیرد. نتیجه این تغییرات نگرش، ورود مداخلات با هدف کاهش آسیب مواد، و نه پرهیز صرف از مصرف مواد بوده است.

در اقدامات كاهش آسيب آموزش در خصوص مضرات مصرف تزريقي مواد، مصرف كنترل­شده­تر، شيوه‎هاي ضدعفوني كردن وسايل تزريق، شيوه‎هاي ضدعفوني نمودن پوست، آموزش رفتار سالم در ارتباط جنسي داده می­شود؛ مواد خطرناک مانند هروئین یا کراک ایرانی با با داروها یا حتی مواد كم‎خطرتر جايگزين می­گردند؛ دسترسي آسان و رايگان به كاندوم فراهم می­گردد؛ برنامه‎هاي كنترل­شده تعويض سرنگ يا سرسوزن ارایه می­گردد؛ و واكسيناسيون هپاتيت بيماران معتاد در مراكز بهداشتي انجام می­گردد. يكي از درمان­هاي طولاني­مدت با هدف کاهش آسیب مواد مخدر، درمان نگهدارنده است. به اين معني كه بيمار مصرف ماده مخدر خود را متوقف كرده و داروهاي خاصي به نام متادون يا بوپرنورفين را بجای آن مورد استفاده قرار مي­دهد.