- تاریخ ایجاد در شنبه, 12 مرداد 1392 07:53
- نوشته شده توسط مدیرت وب سایت
با وجود آن که متآمفتامین را مادهای جدید میدانند، ولی واقعیت این است که اولین مصارف آن به بیش از 5000 سال قبل بر میگردد؛ در آن زمان در سرزمین چین، پزشکان برای درمان بیماران از یک نوع خاص از چای به نام ماهوانگ استفاده میکردند که میتوانست موجب تنفس آسانتر، افزایش انرژی، و درمان آسم گردد.
در سال 1877 فردی به نام ناگایوشی ناگایی که اولین دکتر داروساز در ژاپن بود، دریافت که ماده مؤثر در این چای افدرین است؛ او توانست برای اولین بار در سال 1893 متآمفتامین را از افدرین تهیه نماید. این ماده در آن زمان به شکل غیربلوری بود و در نتیجه خلوص کمی داشت و قابل استعمال به صورت تدخینی (دودی) نبود؛ در نتیجه مصرف آن تأثیرات کمتری از متآمفتامین بلوری داشت. پس از مدتی، در سال 1919 یک شیمیدان به نام آکیرا اوگاتا در ژاپن ماده متآمفتامین را به صورت بلوری درآورد؛ با کريستاليزه کردن آن و ساخت آيس، دمای لازم برای استفاده از این ماده کاهش يافت و عملاً استعمال تدخینی آن که سرعت جذب و اثربخشی بیشتری دارد، امکانپذیر شد. از آنجایی که شکل بلوری این ماده شبیه به خردههای شیشه یا تکههای یخ بود، به تدریج این ماده با نامهای خیابانی «شیشه»، «کریستال»، «یخ»، ... شهرت یافت.
اولین مصارف گسترده این ماده توسط ارتش آلمان در جنگ جهانی دوم بود. طی دوره جنگ جهانی دوم، استفاده از شیشه با هدف کاهش خواب و افزایش کار کارگران، و برای جلوگیری از خوابآلودگی سربازان، در قالب قرصهایی به نام پقفتین در آلمان، و فیلوپون در ژاپن، مورد استفاده قرار میگرفت. همچنین این ماده در ارتش آلمان در قالب شکلاتهایی به نام پانستشکولاده برای رانندگان تانک، و فلیگرشکولاده برای خلبانان عرضه میشد. حتی گفته میشود که آدولف هیتلر در سالهای آخر زندگی خود به مصرف تزریقی این ماده اعتیاد پیدا کرد و بسیاری از پژوهشگران عقیده دارند که مصرف این ماده ظرف مدت کوتاهی موجب بروز بیماری پارکینسون در او شده بوده است.
بعد از جنگ جهانی دوم این ماده تحت عنوان «شابو» در ژاپن گسترش یافت. در دهه ۱۹۵۰، قرصهای متآمفتامین به عنوان يک داروی مجاز بشمار ميآمد، و در ابتدا در داروهای ضداحتقان بينی و نيز اسپریهای تنفسی مورد استفاده قرار میگرفت. همچنین این ماده در درمان چاقی هم مورد استفاده قرار ميگرفته است. در اين سالها مصرف غيرپزشکی مِت بيش از آنکه تفريحی باشد به منظور خاصی و جهت افزودن بر کارآیی و عملکرد فرد استفاده ميشد؛ مثلاً دانشجويان، رانندگان کاميون و ورزشکاران برای افزایش تمرکز، انرژی، و کارایی، و همچنین کاهش طول مدت خواب از آن استفاده میکردند. در دهه ۱۹۶۰ با پيدايش نوع تزريقی مت استفاده از آن به طور شديدی افزايش يافت. این در حالی بوده است که متآمفتامین رایج در آن زمان بسیار ضعیفتر از ماده موجود امروزی بوده است. به دلیل بروز عوارض جدی و اعتیادهای شدید، استفاده از آن پس از مدت کوتاهی، در سال 1951 توسط وزارت بهداشت ژاپن ممنوع شد؛ اما متأسفانه علیرغم ممنوعیت مصرف این ماده، استفاده از شابو در ژاپن همچنان گسترش یافت.
این ماده از سالها قبل به صورت موردی و بسیار محدود در ایران موجود بوده است، در واقع افراد برای مصارف شخصی یا فروش محدود، این ماده را به کشور ما میآوردند. اما از حدود سال 1384 ورود این ماده به کشور ما گسترش یافته و استفاده از آن طی سالهای اخیر سیر افزاینده داشته است. همانند سایر نقاط جهان، متأسفانه نگرش صحیحی نسبت به ماهیت این ماده در اکثر افراد وجود ندارد و بسیاری از مردم گمان میکنند که این ماده اعتیادزایی ندارد.